Voor een België dat werkt
VISIETEKST
Jong Groen wil duidelijk evolueren naar een nieuw soort België. We pleiten voor een België dat samenwerkt, dat de mensen kunnen begrijpen en waar de bevolking wordt betrokken in het politieke proces. We trekken dus voluit de kaart voor meer democratie, voor eenvoud en voor meer transparantie. Enkel op die manier kunnen we het vertrouwen bij de bevolking in onze (parlementaire) democratie versterken.
Daarom pleit Jong Groen onder andere voor een federale kieskring. Een federale kieskring moedigt politici in de eerste plaats aan om verder te denken dan de belangen van hun eigen provinciale kieskring. Belangrijke thema’s zoals ecologie, mobiliteit en migratie verdienen een zo breed mogelijk debat. Bij een federale kieskring kunnen kandidaten in het hele land opkomen, stemmen ronselen en bovenal verantwoordelijk gesteld worden voor hun beleid door alle burgers van het land. We stappen ook af van het huidige Belgische model met Gemeenschappen en Gewesten en evolueren naar een België met vier gelijkwaardige deelstaten. In dit model is er ook geen plaats meer voor de huidige provincies, deze vervangen we door nieuwe regio’s die de wirwar aan samenwerkingsakkoorden moeten vervangen en transparante samenwerking tussen de lokale besturen moet verzekeren.
Politieke vernieuwing en verhoogde participatie bij de bevolking liggen Jong Groen ook nauw aan het hart. We zorgen ervoor dat meer mensen kunnen participeren en pleiten daarom voor verschillende initiatieven zoals het verlagen van de stemgerechtigde leeftijd naar 16 jaar. We maken tevens e-participatie (gebruik van ICT om mensen te betrekken) mogelijk en voeren ook opkomstplicht in voor mensen die niet over de Belgische nationaliteit beschikken want enkel door zoveel mogelijk mensen te betrekken kunnen we het vertrouwen in onze politieke instellingen en onze democratie verhogen.
STANDPUNTEN BINNEN HET THEMA "DEMOCRATIE EN STAATSSTRUCTUUR"
Standpunt 1: We pleiten voor het invoeren van een federale kieskring voor de gehele Kamer van Volksvertegenwoordigers. Naar analogie met de federale kieskring pleiten we ook voor een gewestelijke kieskring bij Vlaamse en Brusselse verkiezingen.
Standpunt 2: De stemgerechtigde leeftijd moet worden verlaagd naar 16 jaar.
Meer info: Dagelijks komen jongeren in contact met onderwijs, openbaar vervoer, jeugdwerk, sport, enz. Al die domeinen maken jongeren en burgers tot wie ze zijn. Onze samenleving investeert dan ook, terecht, zwaar in die domeinen. Toch stellen we vast dat beleidsmakers vandaag veelal boven de hoofden van een belangrijk deel van die jonge burgers beslissen. Niemand stelt zich de vraag of jongeren vanaf 16 jaar al dan niet recht hebben op een stem.
Waarom? Als 16- en 17-jarigen ook kiezerspotentieel zouden zijn, zou de politieke reflex om met hen rekening te houden tijdens de campagne en bij de standpuntbehandeling veel groter zijn. Dat kan alleen maar tot gevolg hebben dat er bewuster over hen wordt nagedacht en dat ook zij op een positieve manier deel kunnen uitmaken van onze samenleving.
Stemrecht voor 16-jarigen is de eerste stap, de eerste stap in de richting van een gezondere democratie. Waar wachten we nog op?
Standpunt 3: Jong Groen pleit om te evolueren naar een systeem gebaseerd op het concept van de “Belgische Unie”.
Meer info: Dit houdt in dat we pleiten om te evolueren naar één soort deelstaat en niet langer willen denken in termen van gewesten en gemeenschappen. Zo komen we tot 4 deelstaten: Vlaanderen, Wallonië, Brussel en Oost-België. Deze oefenen dan binnen hun territorium de bevoegdheden uit die zijn toegewezen.
Brussel krijgt in ons model volle bevoegdheid over zowel de huidige gewest- als gemeenschaps-bevoegdheden. De andere deelstaten oefenen dan geen bevoegdheden meer uit op het Brussels grondgebied. Overbodige instellingen zoals de VGC en de Cocof worden afgeschaft. De Duitstalige Regio (Oost-België) wordt als volwaardige deelstaat gezien en oefent autonoom alle bevoegdheden uit die worden toegewezen aan deze Regio.
Standpunt 4: Klimaat, volksgezondheid, mobiliteit en alle internationale aangelegenheden horen thuis op het federale niveau. Deze bevoegdheden willen we “herfederaliseren”.
Standpunt 5: We bepleiten een gelote, raadgevende Burgerkamer in de plaats van de huidige Senaat. Deze Burgerkamer dient de diversiteit binnen de samenleving te weerspiegelen.
Standpunt 6: De kiesdrempel moet worden afgeschaft.
Standpunt 7: We schaffen de opvolgerslijst af voor alle niveaus en hanteren uitsluitend het systeem van de gemeenteraadsverkiezingen om opvolgers te bepalen.
Standpunt 8: Jong Groen pleit voor het invoeren van een nieuw bestuursniveau: de regio’s. Dit niveau moet worden ingevoerd om de huidige provincies te vervangen.
Meer info: Steden zijn geen eilanden. De economische, sociale en culturele invloedssfeer van een stad houdt niet op bij de grenzen van het stadscentrum of de agglomeratie. Om deze intensieve, vaak complexe wisselwerking vorm te geven, zijn institutionele ingrepen onvermijdelijk.
Mandatarissen voor de regio’s worden rechtstreeks verkozen, samen met de gemeenteraadsverkiezingen. Door de verkozen mandatarissen wordt een college aangeduid voor de dagelijkse leiding van het regio’s. De regio’s moeten paritair worden samengesteld zodat dominantie van een stad of gemeente binnen dit bestuursniveau voorkomen wordt.
De bevoegdheden en werkzaamheden van de regio’s moeten rekening houden met de plaatselijke noden. Jong Groen ziet de regio’s als een motor voor ambitieuze ecologische projecten inzake mobiliteit en ruimtelijke ordening. De regio’s kunnen ook fungeren als schaal voor bestaande bovenlokale samenwerkingsverbanden, zoals sociale huisvestingsmaatschappijen en afvalintercommunales. Ook voor cultuurprogramma's, sportinfrastructuur en jeugdprojecten hebben deze regio’s een meerwaarde, vooral voor kleinere steden en gemeenten met beperkte financiële middelen en een kleine administratie.
Om nieuw ontwikkelende regio’s alle kansen te geven, pleit jong groen voor de invoering van het ‘recht op experiment’ (cfr. Droit de l’experimentation in Frankrijk). Daarbij krijgt een regio van de hogere overheid het recht om binnen een afgebakend terrein en binnen een afgebakende tijdspanne bestaande regelgeving niet na te leven.
Deze regio’s moeten ervoor zorgen dat de wirwar aan samenwerkingsakkoorden en intercommunales verduidelijkt wordt.
Standpunt 9: Jong Groen pleit ervoor om de opkomstplicht op elk niveau ook in te voeren voor mensen die niet over de Belgische nationaliteit beschikken. We pleiten er tevens voor om mensen zonder Belgische nationaliteit het recht te geven om een uitvoerende functie te bekleden.
Meer info: Mensen die de Belgische nationaliteit niet bezitten hebben vandaag enkel stemrecht tijdens de lokale verkiezingen. Daarnaast kunnen ze geen uitvoerende functie (schepen, gedeputeerde, burgemeester, minister...) bekleden. Dit is onrechtvaardig. Voor Jong Groen betekent bijdragen aan de samenleving ook vertegenwoordigd worden. No taxation without representation!
Standpunt 10: Jong Groen pleit ervoor om de huidige 19 Brusselse gemeenten samen te voegen. Opdat de identiteit van de eigen wijken in de stad behouden blijft richten we districten op naar het voorbeeld van Antwerpen.
Standpunt 11: Het systeem Imperiali, bij de lokale verkiezingen, en het systeem D’Hondt, bij de regionale en federale verkiezingen, bevoordeelt de grotere partijen. Wij bepleiten een alternatieve methode: Webster/Sainte-Laguë.
Meer info: We bepleiten dit systeem omdat dit een eerlijkere manier van werken is. De grotere partijen worden via dit systeem immers niet langer bevoordeeld.
Standpunt 12: In onze internetsamenleving moet het mogelijk zijn om e‐participatie te organiseren.
Meer info: Online surveys, polls en fora zijn een eigentijdse methodiek om jongeren te raadplegen. Zo kunnen kinderen en jongeren in het kader van het jeugdbeleidsplan bevraagd worden via een online enquête.
Standpunt 13: Peil naar thema’s en stellingen in het kieshokje.
Meer info: Tijd dat verkiezingen weer de hoogdag van de democratie worden. Momenteel zijn verkiezingen niet veel meer dan in alle stilte in een schoolgebouw een bolletje gaan kleuren voor een bepaalde partij of persoon. Burgers spreken zich eigenlijk niet direct uit over maatschappelijke kwesties en dat moet veranderen. In België hebben we opkomstplicht, iedereen is dus bij wet verplicht om zich te verplaatsen naar het stembureau. Eigenlijk is dit een unieke kans om werkelijk naar de mening van alle burgers te polsen.
Jong Groen stelt voor om bij de volgende verkiezingen burgers een kieshokje te laten binnenstappen met twee stemenveloppes. De eerste is het vertrouwde vel met alle kandidaten. De tweede is iets nieuws: een lijst met stellingen over de toekomst van de gemeente, provincie, Vlaanderen, België en/of Europa. De resultaten van deze grote enquête worden bekend gemaakt tijdens de verkiezingsuitslag. Elke partij heeft baat bij dit voorstel:
- De winnaars van de verkiezingen krijgen meteen inzicht in wat de bevolking werkelijk denkt en verwacht.
- De overheid kan zonder al te veel inzet van middelen (iedereen wordt toch al gemobiliseerd) een grote enquête voeren waarbij alle stemgerechtigde burgers betrokken zijn.
- De burgers krijgen eindelijk de kans om ideeën te uiten in het kieshokje, dit actief burgerschap zal bijdragen tot een gezonde werking van de democratie.
Wie de enquête opstelt is de grote vraag natuurlijk. Jong Groen stelt voor om te werken met een representatieve steekproef van enkele gelote burgers, die samen met experts en vertegenwoordigers van alle politieke partijen de vragenlijst opstellen.
Standpunt 14: Recht op basisinformatie.
Meer info: Om ervoor te zorgen dat de bevolking steeds toegang heeft tot informatie dient te regering verder te investeren in de nieuwsdienst van de openbare omroep. Deze zorgt er dan voor dat de bevolking gratis toegang heeft tot kwaliteitsvolle informatie. De nieuwsdienst van de openbare omroep moet tevens meer inzetten op nieuws dat vandaag niet of onvoldoende belicht wordt. Er moet meer aandacht gaan naar gebeurtenissen in het buitenland waarover vandaag niet of onvoldoende bericht wordt.
Standpunt 15: Er moet een strenger wettelijk kader komen voor ANPR-camera’s.
Meer info: Technologie dient niet als onuitputtelijk machtsmiddel om burgers voor onduidelijke doeleinden en zonder transparantie te surveilleren. Technologie is geen natuurkracht. Technologie is niet goed of slecht. Technologie is een keuze. Een keuze die onze samenleving stuurt, beïnvloedt en vormt. Kortom, iets wat helemaal thuishoort op de agenda van een jonge progressieve partij die inzit met mensenrechten, duurzaamheid en sociale gelijkheid.
Slimme technologieën zijn geen doel op zich, maar komen ten goede van de burgers en burgers moeten te allen tijde controle hebben over de data die ze prijsgeven en weten wie ze kan consulteren, hoe lang ze bewaard blijven en tot welk hoger doel ze dienen. Camera's met gezichtsherkenning zijn een absolute no-go. De privacy van de burgers moet ten allen tijden worden gewaarborgd. Daarnaast moet er tevens streng worden op toegezien dat de slimme technologieën niet leren hoe ze moeten discrimineren.