Afgelopen week was het de week van de meertaligheid. Hoog tijd dus om nog even stil te staan bij het onderwijsbeleid van de voorbije jaren. Vanuit Jong Groen Gent laten we hiervoor graag een jonge leerkracht en een student pedagogische wetenschappen aan het woord. Zij zetten zich - zoals zovelen betrokken bij het onderwijs - elke dag in om alle leerlingen de best mogelijke leerkansen te bieden. Toch voelen zij zich niet gesteund door de betrokkenen bij het onderwijsbeleid van de Vlaamse regering, die een enge identitaire visie voorrang geven op de onderwijskansen van onze leerlingen.

Wetenschappelijk onderzoek wijst keer op keer uit dat het negeren van de thuistaal van anderstalige leerlingen enkel negatieve effecten oplevert. Door het negeren van hun thuistaal voelen de leerlingen zich niet erkend en raken ze gedemotiveerd. Nog meer zelfs, functioneel meertalig leren heeft aangetoonde positieve effecten op het welbevinden en de motivatie van de betrokken leerlingen. En hun Nederlands dan? Dat gaat er niet op achteruit, integendeel! Dit is ook wat onze studenten pedagogiek & onderwijskunde worden aangeleerd  aan universiteiten en op pedagogische studiedagen. Maar onze minister? Die heeft het enkel over Nederlands, Nederlands en nog eens Nederlands. Ook hier in Gent moet Groene schepen van onderwijs Decruynaere zich keer op keer verdedigen voor haar degelijk, wetenschappelijk onderbouwd meertalig beleid. 

Uiteraard delen wij bezorgdheden rond kwetsbare leerlingen die het Nederlands amper machtig zijn en een anderstalige achtergrond hebben. We moeten ons maximaal inzetten om deze leerlingen alle kansen te geven. Je buikgevoel zegt dan misschien: “Hoe meer Nederlands, hoe beter”, en beleid dat dit gevoel volgt is eenvoudig te verdedigen. We weten echter dat dit buikgevoel contraproductief is en wetenschappelijke inzichten zouden het buikgevoel moeten overstijgen! We mogen eenvoudig te verdedigen beleid toch niet laten voorgaan op goed beleid dat élke leerling helpt?

Graag delen we ook de ervaring van een beginnende leerkracht PAV: “Als beginnende leerkracht herken ik mijzelf helemaal niet in het huidig taalbeleid, en al zeker niet tijdens het geven van mijn vak PAV. Het leerplan vraagt ons interactief en authentiek aan de slag te gaan met de leefwereld van onze leerlingen. Hoe kan dat nu zonder de thuistaal van onze leerlingen daarin te betrekken? Dat is een groot stuk van hun leefwereld! De thuistaal negeren treft ook enkel de meest kwetsbare van mijn leerlingen. De leerlingen die toevallig hier geboren zijn, kunnen wel eenvoudig linken leggen met hun eigen cultuur en taal. Anderstalige nieuwkomers mogen dat niet. Dat vind ik jammer. Soms voel ik me een leerkracht wiskunde die de leerlingen verbiedt om de getallen 5 tot en met 9 te gebruiken."

Even kregen we goede hoop! Op maandag 21 februari stuurde minister Weyts een filmpje de wereld in met de hashtag #Dagvandemoedertaal. Zou onze minister iets wetenschappelijk onderbouwds geschreven hebben over de thuistaal? Uiteraard niet! Integendeel, de minister kaapte deze dag schaamteloos om het Nederlands – zijn thuistaal – in het spotlicht te plaatsen. Je hebt het niet begrepen, Ben! Deze dag gaat niet over jou en jouw land van herkomst waar je onderwijs kon genieten in jouw moedertaal en zo alle mogelijke kansen in jouw schoot geworpen kreeg. Deze dag gaat over de mensen die de uitdaging aangaan om zich volop te smijten in ons (ongelijke) onderwijs in een andere taal en die ondanks die gigantische drempel enorm knokken om voor zichzelf een toekomst op te bouwen.

Jammer genoeg speelt ideologie ook op andere vlakken een te grote rol. Onze minister en zijn partijgenoten - waaronder Gents politica Anneleen Van Bossuyt – staan sinds enkele maanden trots te zwaaien met het rapport Beter Onderwijs. In dat rapport staan eveneens boodschappen die niet te rijmen zijn met feiten. Zo adviseert dat rapport dat zittenblijven meer en meer een denkpiste moet zijn. Desalniettemin wijst onderwijsonderzoek keer op keer uit dat zittenblijven een negatief leereffect heeft. Ook slaat de minister de bal volledig mis in het nieuwe inschrijvingsdecreet waarin de dubbele contingentering wordt afgeschaft. Dat is een moeilijk woord voor de voorrang die het huidige decreet geeft aan kansarme of kansrijke leerlingen om op die manier een sociale mix te realiseren. Dit is ongelooflijk belangrijk voor de onderwijsongelijkheid die zorgwekkende hoogtes bereikt in Vlaanderen. Experten zijn het erover eens dat het afschaffen van de dubbele contingentering voor meer segregatie zal zorgen, en zo de ongelijkheid vergroot. Toch schaft de minister het af?

Wij willen als Jong Groen Gent oproepen voor een verbindend discours op alle niveaus van het onderwijsbeleid, gebaseerd op onderwijsonderzoek en vooral gericht op wat het beste is voor élke leerling. Op dit moment wordt het onderwijs gebruikt om een conservatieve ideologie te verkopen. Dit beleid gaat ten koste van de duizenden en duizenden (anderstalige) leerlingen in onze klassen. Het onderwijs mag niet gebruikt worden als politiek instrument of als reclamebord voor een partijlijn. Het onderwijs moet gebruikt worden om te bouwen aan een democratische, verbindende toekomst voor iedereen. Laat ons daar partijoverstijgend en met de beste bedoelingen voor iedereen voor gaan!

Jong Groen Gent